Philippe-Antoine Merlin

Philippe-Antoine Merlin (Arleux, 30 oktober 1754 – Parijs, 26 december 1838) was een Frans staatsman, magistraat en rechtsgeleerde. Hij werd Merlin de Douai genoemd om hem te onderscheiden van Merlin de Thionville. Tijdens zijn lange carrière schafte hij mee het ancien régime af in de Nationale Vergadering (1789-1791), maar hij hield afstand van de jacobijnen. Toen de constitutionele monarchie onhoudbaar bleek, werd hij republikein. Als lid van de Nationale Conventie (1792-1795) werd hij naar het bezette België gestuurd, waar hij met zijn annexatiepolitiek de plannen van Dumouriez doorkruiste. Terug in Parijs werkte hij mee aan de legale Terreur en werd hij lid van het Comité de salut public. Onder het Directoire was hij minister van Politie en van Justitie, om uiteindelijk een van de vijf directeurs te worden (1797-1799). Een tiental maanden na zijn afzetting werd hij onder het Consulaat van Napoleon een hoge magistraat. Hij was een bonapartist die onder het Keizerrijk toetrad tot de Empireadel. Waterloo betekende voor Merlin vijftien jaar verbanning, die hij doorbracht in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Onder de Julimonarchie kon hij terugkeren en werd hij weer lid van de Académie française.

Merlin was geen bijzonder redenaar, maar in de eerste plaats een bestuurder die uitblonk in commissiewerk en wetgevende redactie. Hoewel behorend tot de Plaine, stelde hij enkele sleutelteksten van de terroristische wetgeving op.^[1] Hij was een van de opstellers van het Strafwetboek van 1795 en publiceerde juridische overzichtswerken.

1. ↑ Hervé Leuwers, Un juriste en politique. Merlin de Douai (1754-1838), 2019, p. 60